Gia tăng các vụ việc chống người thi hành công vụ
Tính từ năm 2017 đến tháng 4-2019, cả nước đã xảy ra 107 vụ chống người thi hành công vụ, chống đối CSGT làm 4 chiến sỹ hy sinh, 26 chiến sĩ bị thương, trong đó có nhiều cán bộ bị thương rất nặng và vẫn đang trong quá trình điều trị. Đó là “con số biết nói” trong cuộc chiến đầy cam go trên những cung đường của CSGT khi các anh hàng ngày phải đối mặt với khói, bụi, tiếng ồn và những nguy hiểm do đối tượng xấu gây ra.
CSGT đội mưa, phân luồng hướng dẫn phương tiện tham gia giao thông.
Sử dụng chất kích thích, phóng nhanh vượt ẩu gây bức xúc dư luận
Trưa 9-7, vừa vào bữa cơm, tôi được đồng nghiệp gửi cho clip Thượng uý Nguyễn Trọng Quý, cán bộ CSGT huyện An Lão, Hải Phòng bị đối tượng tông thẳng khiến cả người anh bị hất văng bay lên không trung rồi đập mạnh xuống đất. Xem clip, tất cả mọi người trong bữa cơm nghẹn lại, bởi nhìn hình ảnh đó, ai cũng biết, tính mạng đồng đội mình nguy hiểm đến mức nào.
Đối tượng gây án là một thiếu niên mới 16 tuổi tên là Đỗ Văn Thắng, chưa được phép sử dụng phương tiện giao thông nhưng vẫn lấy xe máy của gia đình để lưu thông trên đường, dẫn đến việc bị CSGT xử lý. Không những không dừng lại theo hiệu lệnh của CSGT, Thắng bất chấp tất cả khi lao xe tốc độ cao vào Thượng uý Nguyễn Trọng Quý.
Ngày 27-7, đúng vào ngày Thương binh, Liệt sỹ - một clip khác ghi lại hình ảnh đối tượng điều khiển ôtô tông thẳng vào tổ CSGT Công an huyện Kông Chro, Gia Lai khiến Đại uý Nguyễn Đức Nhã bị thương, chiếc xe chuyên dụng của CSGT quay ngang ra đường.
Hình ảnh trong clip khiến bất cứ ai xem cũng thắt lòng bởi chiếc xe 12 chỗ chạy với tốc độ lớn như vậy mà cố tình tông vào thì hậu quả thật khôn lường. Đối tượng tông vào tổ công tác Công an huyện Kông Chro là Nguyễn Thanh Hùng - kẻ nghiện ma tuý lâu năm, trước lúc điều khiển phương tiện đã sử dụng ma tuý đá nên không còn khả năng kiểm soát hành vi.
Đặc biệt, trên phương tiện của Hùng chở gỗ lậu nên Hùng đã cố tình lái xe bỏ chạy khỏi sự truy đuổi của CSGT. Đến khi bị chặn, Hùng tông thẳng vào lực lượng chức năng, bất chấp có thể nguy hiểm đến tính mạng của cả tổ công tác đang làm nhiệm vụ.
Cũng trong ngày 27-7, tại xã Tân Thành, huyện Kim Sơn, Ninh Bình, Cục CSGT đã phối hợp với chính quyền địa phương trao bằng Tổ quốc ghi công cho gia đình Liệt sỹ Trần Văn Vang, Trung tá, cán bộ Cục CSGT giao thông hi sinh khi làm nhiệm vụ trên tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên.
Anh Vang hi sinh do đối tượng không đội mũ bảo hiểm, đi xe máy trên đường cao tốc cố tình phóng với tốc độ cao tông vào. Ánh mắt da diết của cháu Trần Ngọc Bảo Trâm - con gái duy nhất của Liệt sỹ Trần Văn Vang đầy ám ảnh khiến mọi người xót xa, bởi mới chỉ 4 tuổi, cháu đã mất đi người cha thương yêu.
Trước đó 1 ngày, Đại uý Mai Hùng Sơn, cán bộ Đội CSGT số 7, Phòng CSGT Công an TP Hà Nội bị đối tượng Nguyễn Quang Hùng, SN 1965, tạm trú ở phường Văn Quán, Hà Đông dùng đá đập vào đầu, máu chảy lênh láng, vì vợ của Hùng đi xe máy đèo 3, không đội mũ bảo hiểm bị CSGT xử lý. Hùng là đối tượng có 2 tiền án, côn đồ, hung hãn, coi thường pháp luật.
Thượng uý CSGT Nguyễn Trọng Quý (CA huyện An Lão, Hải Phòng) bị đối tượng tông vào người.
Cần cái nhìn khách quan, không định kiến
Công việc của lực lượng CSGT gian khổ, nguy hiểm là thế, nhưng có một bộ phận người dân cố tình không hiểu hoặc xuyên tạc theo hướng tiêu cực. Thậm chí, một số tờ báo và một số cá nhân sử dụng mạng xã hội đã khai thác vụ việc theo hướng “chỉ trích ngược”.
Thay vì phân tích đúng sai sự việc, họ đặt ra vấn đề rằng “CSGT có nên dừng xe khi người vi phạm phóng xe như bay”? Một số người còn cho rằng, lỗi một phần cũng thuộc CSGT. Họ không hề nghĩ rằng, nếu CSGT không lập tức ngăn chặn hành vi vi phạm, thì đối tượng đang điều khiển phương tiện chạy quá tốc độ đó, đang vi phạm đó sẽ gây nguy hiểm đến an toàn, tính mạng của người tham gia giao thông khác.
Cụ thể như trường hợp xảy ra tại An Lão, Hải Phòng, nếu Thượng uý Nguyễn Trọng Quý không ra hiệu dừng xe, ngăn chặn thì đối tượng Thắng đang phóng nhanh vượt ẩu như vậy cũng rất có thể tông vào người khác. Lúc đó “cư dân mạng” lại quay sang trách móc, thậm chí chĩa mũi dùi vào CSGT vì “có chốt CSGT ở đó mà không dám làm gì”.
Hay như vụ đối tượng Nguyễn Thanh Hùng tông vào tổ CSGT Công an huyện Kông Chro. Hùng chở gỗ lậu, phóng tốc độ cao, nếu không ngăn chặn kịp thời có thể để lọt tội phạm. Đấy là chưa kể đối tượng này còn sử dụng ma tuý không làm chủ được hành vi. Để “thoát” đối tượng này lưu thông trên đường, không biết hắn sẽ gây tai ương cho bao người vô tội.
Không chỉ đổ lỗi cho CSGT trong các vụ việc ngăn chặn người vi phạm cố tình chống người thi hành công vụ mà khi CSGT làm nhiệm vụ giải quyết tai nạn giao thông, một số người cũng cố tình xuyên tạc, dẫn dắt dư luận theo ý kiến riêng, đầy định kiến của mình.
Như vụ TNGT xảy ra trên QL5 đoạn qua huyện Kim Thành, Hải Dương. Lực lượng CSGT đã đỗ phía trước để làm nhiệm vụ bảo vệ hiện trường, bảo vệ thi thể nạn nhân lúc này chưa được khám nghiệm. Xe bật đèn quay tín hiệu để cảnh báo.
Ngoài ra, còn có cán bộ CSGT phân luồng, hướng dẫn các phương tiện đi đúng làn đường. Dù vậy, nhưng xe tải chở nước chạy hướng Hà Nội - Hải Phòng mất phanh đã đâm vào dải phân cách rồi lật ngang, đè vào đám đông đang tập trung tại lối mở sang đường khiến 5 người chết, 2 người bị thương.
Sự việc hai năm rõ mười là vậy, nhưng ngay sau đó, một số người lại suy diễn ra là, vì tránh xe CSGT nên xe tải mới gây tai nạn. Thượng tá Hoàng Tiến Nam, Trưởng phòng CSGT tỉnh Hải Dương đã phải khẳng định rằng nhận định trên là thiếu cơ sở, vì việc đỗ xe chuyên dụng là để đóng làn đường xảy ra tai nạn, tránh việc xe cộ lao vào hiện trường và thi thể nạn nhân. Còn ôtô tải gây ra tai nạn thảm khốc, chạy ở làn ngoài, sát dải phân cách cứng.
“Đáng ra đến gần đó, xe tải phải giảm tốc độ nhưng chiếc xe mất phanh nên mới lao vào dải phân cách, lật và đè vào những người đứng chờ sang đường”, Thượng tá Hoàng Tiến Nam giải thích và cho biết, trong bản tường trình, tài xế cũng khai rõ việc xe bị mất phanh, không hề bị khuất tầm nhìn hay có yếu tố bất ngờ.
Hành vi chống lại mệnh lệnh của CSGT ngày càng nhiều, thay vì lên án cái ác, thay vì phê phán trực tiếp vào những kẻ coi thường pháp luật, coi thường tính mạng người khác, không ít người lại quay “mũi dùi” sang hướng phê phán CSGT.
Họ mặc nhiên cho mình cái quyền phán xét xem CSGT phải làm gì, được sử dụng những công cụ hỗ trợ nào, làm ở đâu, kế hoạch ra sao…. Có lẽ, đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến việc cái ác vẫn nhen nhóm và có dấu hiệu bùng phát nhiều hơn, gây mất an toàn cho người dân mỗi khi tham gia giao thông.
Cần có chế tài đủ mạnh để xử lý vi phạm giao thông
Đại tá Đỗ Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục CSGT rất trăn trở bởi tai nạn giao thông dù đã giảm nhưng số người chết vẫn còn nhiều. Lực lượng CSGT nỗ lực hết mình chỉ với một mong muốn là hạn chế tối đa thiệt hại vì tai nạn giao thông, để mỗi gia đình yên ấm, hạnh phúc, không phải chịu nỗi đau mất người thân vì tai nạn giao thông, nhưng nhiều đối tượng không chấp hành quy định của pháp luật, chống đối CSGT với nhiều hình thức khác nhau như tông xe vào CSGT, dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực tấn công CSGT.
Nhiệm vụ của CSGT là đảm bảo trật tự an toàn giao thông, phòng chống tội phạm trên tuyến giao thông. Trong đó, xử lý người vi phạm là một trong những nội dung quan trọng cần phải thực thi để đảm bảo sự an toàn cần thiết cho hành lang giao thông công cộng.
Kiểm tra ma túy đối với lái xe.
Trong trường hợp một cá nhân điều khiển phương tiện chạy quá tốc độ, không tuân thủ các quy định của pháp luật sẽ đe dọa gây nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe của những người tham gia giao thông khác thì CSGT cần ngay lập tức ngăn chặn những hành vi này để bảo đảm an toàn cho mọi người. Xử phạt nguội có thể hiệu quả, an toàn, nhưng lại không thể ngăn cản những nguy cơ mất an toàn ngay trước mắt.
Trên mạng xã hội, ngoài những người cố tình xuyên tạc, dẫn dắt dư luận theo ý đồ của mình thì nhiều bạn đọc chia sẻ với sự gian khổ, hiểm nguy của CSGT, lên án hành vi coi thường pháp luật của các đối tượng, đồng thời đề nghị xử lý nghiêm người vi phạm.
Như tài khoản Hoàng Tùng nêu quan điểm: "Phải tuyên dương CSGT vì đã dũng cảm mạo hiểm sinh mạng của mình để ngăn chặn một đối tượng có khả năng gây nguy hại cho thường dân tham gia giao thông. Những vụ giao thông do người điểu khiển vi phạm, phóng xe vượt tốc độ cho phép, làm thường dân bị thương, thiệt mạng… xảy ra thì chắc các bạn lại là những người đầu tiên đặt câu hỏi "CSGT ở đâu, sao lại để tình trạng này xảy ra?".
Phân tích những nguyên nhân dẫn đến tình trạng gia tăng các vụ chống đối lực lượng CSGT, Đại tá Đỗ Thanh Bình cho rằng, các quy định của pháp luật về quyền hạn của CSGT khi tuần tra, kiểm soát đã có nhưng cũng cần bổ sung thêm các văn bản quy phạm pháp luật khác thể hiện tính nghiêm minh và đủ mạnh để kịp thời ngăn chặn các hành vi có thể gây hại cho người dân khi đang tham gia giao thông.
Tình trạng chống người thi hành công vụ đang có chiều hướng gia tăng và mức độ ngày càng nguy hiểm, trong khi đó, các quy định của pháp luật về xử lý tội danh của người chống người thi hành công vụ dù nghiêm minh nhưng chưa đủ sức răn đe. Đề nghị phải tăng khung xử phạt đối với hành vi chống lại CSGT để ngăn ngừa, xử lý vi phạm.
Về vấn đề này, ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội cho biết, việc liên tiếp xảy ra các vụ chống đối CSGT với tính chất, mức độ rất nguy hiểm phần lớn là do sự xuống cấp về mặt đạo đức, cũng như ý thức chấp hành pháp luật của một số đối tượng, dẫn đến việc sẵn sàng chống đối lại các lực lượng chức năng.
Ông Lợi cũng khẳng định nguyên nhân của tình trạng chống đối CSGT ngày càng nhiều là do khung hình phạt đối với tội danh này còn nhẹ, chưa phù hợp với sự phát triển của xã hội, chưa đủ sức răn đe, chỉ khi hành vi gây nên hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của người thi hành công vụ mới bị xử lý hình sự, còn lại, thường chỉ bị xử lý hành chính. Phần nữa là thiếu chế tài xử lý mạnh đối với những người manh động hoặc chây lỳ, ngang bướng đôi co, chống đối với người thi hành công vụ.
Ông Bùi Sỹ Lợi đề nghị: “Trước việc gia tăng tình trạng chống người thi hành công vụ, đặc biệt là chống lại CSGT, tôi đề nghị các cơ quan liên quan cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân, để người dân nhận thức đầy đủ, rõ ràng về các hành vi vi phạm pháp luật, nhất là các hành vi chống người thi hành công vụ.
Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra để kịp thời phát hiện các sai phạm, thiếu sót, đồng thời bồi dưỡng, nâng cao phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn của CSGT. Trang bị thiết bị kỹ thuật, vũ khí, phương tiện, công cụ hỗ trợ cho lực lượng CSGT đáp ứng yêu cầu về số lượng, chất lượng, bảo đảm ngăn chặn kịp thời các hành vi chống đối cũng như bảo vệ sức khỏe, tính mạng cho chính cán bộ làm nhiệm vụ.
Đặc biệt, cần nghiên cứu, tăng nặng chế tài xử lý đối với hành vi chống người thi hành công vụ, bảo đảm thể hiện sự răn đe và tính nghiêm minh của pháp luật”.
Môi trường làm việc của CSGT vô cùng phức tạp.
Trong kỳ họp thứ 7, Quốc hội khoá XIV vừa qua, Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an kiến nghị Quốc hội cho xây dựng Luật Đảm bảo trật tự an toàn giao thông vì Luật Giao thông đường bộ hiện nay chưa đáp ứng được yêu cầu đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Ông Bùi Sỹ Lợi thống nhất rất cao với Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm vì cho rằng, Luật Giao thông đường bộ hiện nay chưa đáp ứng được yêu cầu đảm bảo trật tự an toàn giao thông, đặc biệt là công tác đấu tranh, chống tội phạm trên các tuyến giao thông; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm và ngăn chặn hiệu quả hơn tình trạng chống lại CSGT.
Để ngăn chặn một cách triệt để tình trạng chống lại người thi hành công vụ nói chung, lực lượng CSGT đang thi hành công vụ nói riêng, đề nghị các cơ quan thực thi pháp luật cần điều tra, truy tố nghiêm, xét xử công khai, lưu động các vụ án về đối tượng chống người thi hành công vụ với hình phạt nghiêm khắc để răn đe, giáo dục chung, bổ sung, sửa đổi các quy định của pháp luật về xử lý đối với hành vi chống người thi hành công vụ, tăng mức hình phạt, đảm bảo đủ sức răn đe các đối tượng vi phạm và tăng thẩm quyền cho người thi hành công vụ được sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ để bảo vệ mình trong những trường hợp, tình huống cụ thể được pháp luật quy định.
Quốc hội cần sớm đưa Dự án Luật đảm bảo trật tự an toàn giao thông vào chương trình xây dựng pháp luật. Có như vậy mới ngăn chặn được những hành vi coi thường pháp luật, coi thường tính mạng người khác của một bộ phận người tham gia giao thông.
Phương Thủy - Cục CSGT