Đấu giá biển số đẹp: Lợi cả đôi đường

Cũng như Việt Nam, ở nhiều nước trên thế giới, biển số xe đẹp cũng được người dân rất ưa chuộng và sẵn sàng bỏ ra số tiền lớn để được sở hữu. Tuy nhiên, họ không mua bán hoặc bấm chọn ngẫu nhiên mà thông qua các cuộc đấu giá công khai,vì nhà nước coi biển số xe đẹp là tài sản quốc gia và là nguồn thu ngân sách của đất nước.

Năm 2007, doanh nhân Talal Khouri ở Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất đã mua biển số xe thông qua đấu giá với số tiền 22,5 triệu dirham, tương đương 5,07 triệu USD. Ở nước ta, nhu cầu sử dụng biển số xe đẹp là rất lớn. Bởi theo quan niệm của nhiều người, nhất là các nước phương Đông, “xài” biển số đẹp sẽ mang lại may mắn, phát tài cho bản thân và gia đình. Bên cạnh đó, nhiều người cho rằng việc xài biển số đẹp sẽ thể hiện được sự sành điệu và đẳng cấp trong xã hội. Qua thông tin được các bên xác nhận, kiểm chứng, nhiều vụ giao dịch mua bán biển số xe đẹp trên thị trường có khi lên đến hàng tỉ đồng.

Người dân đăng ký cấp biển số xe. (Ảnh chỉ có tính minh họa)Ảnh: minh họa

Đây là một trong những vấn đề có thể nảy sinh tiêu cực mà ngành công an ra sức khắc phục. Việc bấm số ngẫu nhiên đã được áp dụng trên cả nước. Tuy nhiên, theo dư luận nếu cần số đẹp, người mua xe có thể liên hệ ngay đại lý đã bán xe hoặc trả một khoản tiền cho “cò”, tùy theo giá tiền sẽ có số đẹp tương ứng.

Trong thời buổi kinh tế khó khăn, nhà nước đang huy động, phát động các nguồn lực trong xã hội, vận động quyên góp, triển khai nhiều khoản thu mà không được số đông người dân đồng tình. Ví dụ, phí sử dụng đường bộ đối với mô tô, gắn máy toàn TP Hà Nội năm 2013 thu chưa đến 55 tỉ đồng. Vậy vì sao chúng ta lại không tận dụng khoản thu từ biển số xe đẹp mà những người ưa thích biển số đẹp sẵn sàng chi trả. Đây cũng là nguồn thu không nhỏ, bởi có những người sẵn sàng chi cả vài trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỉ đồng, để có biển số đẹp cho chiếc xe của mình.

Chính vì lẽ đó, có 2 phương cách: Hoặc cơ quan chức năng xây dựng quy định đấu giá biển số đẹp, công khai định giá, coi đó là tài sản nhà nước và đưa ra bán đấu giá. Hoặc cho đăng ký biển số xe theo ý thích và phải mất tiền (có thể biển số xe là số hay tên (toàn chữ cái) cũng được, miễn là không trùng và kiểm soát được, như một số nước vẫn làm). Số tiền thu được vừa tăng nguồn thu cho ngân sách vừa hạn chế hiện tượng tiêu cực trong việc mua bán số xe đẹp thực tế đang diễn ra bất hợp pháp hiện nay.

Tạo hành lang pháp lý

Ông Trần Đức Thắng, Cục trưởng Quản lý Công sản (Bộ Tài chính) cho rằng, biển số xe đẹp cũng là tài sản, và phải xác lập quyền của nhà nước với tài sản đó. Theo ông Thắng, dự thảo Luật Tài sản công (do Bộ Tài chính xây dựng) có chia tài sản công thành 5 nhóm. Sau khi được Quốc hội thông qua luật, Chính phủ giao, Bộ Tài chính mới cụ thể hóa trong các nhóm tài sản công đó gồm những tài sản gì và hoạch định cơ chế quản lý số tài sản đó.

Trao đổi với Tiền Phong, GS.TSKH Nguyễn Quang Thái, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Kinh tế Việt Nam cho rằng, nên đưa số điện thoại, biển số xe đẹp vào diện tài sản nhà nước để quản lý và bán đấu giá công khai. Vì theo ông, dù số điện thoại và biển số xe thế nào là “đẹp” vẫn chưa rõ ràng, nhưng lâu nay vẫn diễn ra tình trạng mua bán số đẹp.

“Thậm chí, do lâu nay không được quản lý, nên hoạt động mua bán số đẹp trở thành miếng đất cho tham nhũng, lợi dụng để trục lợi cá nhân”, ông Thái nói. Thay vì để như vậy, ông Thái đồng thuận nên đấu giá số điện thoại và biển số xe đẹp. Tuy vậy, việc đấu giá phải được làm công khai, có hội đồng định giá theo giá thị trường không phải vài người tự định giá để bán cho nhau, nếu không lại mua đi bán lại, thành chuyện tham nhũng.

Không nên đưa vào ngân sách Nhà nước

Về khoản tiền thu được từ bán đấu giá số điện thoại và biển số xe đẹp, theo vị chuyên gia này chỉ nên dùng chi cho mục đích an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo... “Không nên hòa chung khoản này vào ngân sách, rồi sau đó chi cho các nhiệm vụ khác, như dùng xây trụ sở... Luật cần ghi rõ tiền thu được sẽ dùng vào mục tiêu gì, không thể mập mờ, chung chung”, ông Thái nói. Như câu chuyện ngân sách trung ương phân bổ về địa phương 2% cho khoa học công nghệ, 1% cho môi trường, nhưng địa phương được quyền quyết định chi nên nói là những nhiệm vụ đó chưa cấp thiết, mượn tạm những khoản đó dùng chi cho việc khác.

Với những số không được xem là đẹp, nhưng người dùng có nhu cầu được tự chọn số, như số trùng ngày sinh, ngày kỷ niệm của bản thân... theo ông Thái, cũng cho phép được chọn số nhưng phải trả phí. Số phí thu được cũng được dùng như tiền đấu giá số đẹp.

Theo ông Trần Đức Thắng, tham khảo kinh nghiệm tại một số nước trên thế giới, nơi cũng bán đấu giá biển số xe đẹp, cá nhân muốn có biển số dễ nhớ, trùng với ngày sinh hay một ngày kỷ niệm nào đó thì được chọn nhưng phải trả cho cơ quan cấp biển số một khoản tiền. Các nước không đưa số tiền bán đấu giá biển số đẹp vào ngân sách nhà nước, mà dùng làm từ thiện hay thực hiện công tác xã hội. Nhưng tại Việt Nam, hiện chưa có quy định nào về đấu giá hay thu phí với số điện thoại, biển số xe đẹp, nên sẽ tiếp tục nghiên cứu thêm, để sau khi Luật Quản lý tài sản công được ban hành sẽ tính tới câu chuyện này. “Tôi thấy các nước làm như trên rất phù hợp, tiền thu được dùng làm từ thiện hay hoạt động xã hội, không nên đưa vào ngân sách nhà nước”, ông Thắng nói.

Nhiều ý kiến khác nhau về đấu giá biển số xe đẹp

Trên thực tế, phần mềm chương trình chọn số là do các kỹ sư tin học viết ra nên việc "dành riêng một góc" chắc không phải là khó. Hoặc tiêu cực cũng vẫn có cơ hội "len" vào khâu nhập hồ sơ với những thao tác đơn giản trên bàn phím máy tính. Hơn nữa, với quan niệm lâu đời trong nhân dân, nhiều người vẫn thích những "con số đẹp"... Với những lý do đó, nhiều bạn đọc đã đưa ra ý kiến về một biện pháp vừa mang tính công khai, vừa đáp ứng nhu người có điều kiện, vừa mang lại lợi ích kinh tế phục vụ cho mục đích từ thiện hoặc cho chính ngành giao thông, đó là: đấu giá công khai các "số đẹp".

"Theo tôi, cách làm triệt để là: các dãy số đẹp cần được mang bán đấu giá công khai. Số tiền thu được đưa vào ngân sách nhà nước phục vụ cho mục đích an toàn giao thông. Thiết nghĩ như vậy sẽ vừa công bằng, vừa rõ ràng, minh bạch, nhà nước lại có thêm tiền dùng cho lợi ích chung của xã hội". (To Dinh Thai - 405, A1, 23 Liễu Giai, Hà Nội)

"Việc chọn số xe ngẫu nhiên qua máy vi tính chủ yếu tránh được các tiêu cực trong lực lượng công an cấp biển số, nhưng chưa chắc đã là một giải pháp tốt, vì các lý do sau đây:

- Chỉ có một số lượng nhỏ người có nhu cầu biển số đẹp, biển số xịn hoặc 8-9 nút, còn đa số dân thường quan niệm số nào cũng được, miễn là cấp nhanh và không phải đi lại chầu chực nhiều lần !

- Nếu dành ra những bảng số đẹp đó để bán đấu giá gây quỹ từ thiện thì sẽ thu được một số tiền không nhỏ: một bảng số đẹp có thể xây được một nhà tình thương cho đồng bào nghèo. Tất nhiên phải có biện pháp loại trừ tiêu cực và giám sát việc đấu giá công khai hàng tuần cho những người đã hoàn tất các thủ tục đăng ký xe . Các bảng số bình thường không bán đấu giá được sẽ tổ chức cấp ngẫu nhiên qua máy vi tính! Như vậy, người có bảng số đẹp vừa tự hào vừa vui vẻ vì đã giúp ích cho dân nghèo một cách chính đáng đồng thời không dung dưỡng cho tiêu cực". (Vũ Trần Minh - minhthuthiem@yahoo.com)

"Tôi hoàn toàn đồng tình với cách đăng ký số xe ngẫu nhiên trên máy tính, nhưng tiêu cực bao giờ mới chấm dứt hẳn? Liệu rằng có nảy sinh một loại tiêu cực mới tinh vi hơn, khó liểm soát hơn...". (Van Long -Philipct2002@yahoo.com)

"Tôi hoan nghênh việc xóa bỏ độc quyền như đã nêu, tuy nhiên tại sao chúng ta lại không tổ chúc bán đấu giá những số xe đẹp đó để gây quỹ từ thiện cho các trẻ em nghèo, những người mẹ neo đơn hay người dân vùng bị thiên tai. Nếu chúng ta làm được như vậy đó chính là điều mà tất cả mọi người dân đều tán đồng, ủng hộ". (Đỗ Xuân Ngọc - Công ty TNHH Trung Dũng)

"Đây là một cải tiến về thủ tục hành chánh và chống tiêu cực rất đáng hoan nghênh. Nhưng theo ý kiến tôi và một số bạn bè, việc sử dụng máy vi tính và phần mềm cho phép chọn bằng thao tác Click chuột của người có xe gắn máy để có được con số ngẫu nhiên có vẻ trừu tượng và... nói thật là vẫn còn tiêu cực như cũ - vì người lập trình phần mềm và người quản lý máy tính dư sức can thiệp vào cái gọi là "phần mềm thông minh” chỉ bằng những thao tác / câu lệnh cực kỳ đơn giản. Khi ra nước ngoài, tôi thấy có rất nhiều cách rất hay và đơn giản trong việc cấp mới - đổi biển số xe mà không tốn nhiều giấy tờ, tôi xin mạn phép đề nghị một giải pháp có thể đóng góp thêm vào quỹ phát triển xã hội từ việc bán biển số đẹp công khai, đó là đấu giá và hạn chế tình trạng quá tải xe tại các thành phố lớn. Cụ thể:

- Có Một hội đồng chuyên phân loại ra những chữ số đẹp theo từng nhóm với các giá trị khác nhau.

- Công khai bán đấu giá tại những cuộc bán đấu giá do nhà nước hoặc công an tổ chức, sung vào công quỹ dành cho phát triển cơ sở hạ tầng sau khi trừ lệ phí hành chính.
- Người mua được con số đẹp có thể sang nhượng hoặc đăng ký cho nhiều xe nhằm hạn chế lượng xe tham gia giao thông (xe/chủ có thể thay đổi nhưng số thì giữ nguyên, phải khai báo về thay đổi này cho cơ quan quản lý).

- Quản lý được thông tin chủ sở hữu một cách hữu hiệu thông qua số xe người đó đang sử dụng hoặc cho mượn.

- Tiết kiệm được kho số xe đang ngày càng mở rộng (kho giấy tờ - hành chính), giảm được những xe do chủ bán - bỏ khi không còn sử dụng hoặc xe vô chủ không thể lưu thông". (Nguyễn Công Tiến - 111 Tam Hà, Tam Phú, Thủ Đức, TP.HCM).

Khánh Ngọc  - Tổng hợp từ BizLive, NLĐ, Thanh niên.