Những “nhạc sĩ” sáng tác nhạc cho xe điện Audi: Stephan Gsell (trái) và Rudolf Halbmeir - Ảnh: Audi
Khoảng sáu năm trước, Audi bắt đầu thiết kế các “bản nhạc” dành riêng cho xe điện và hybrid. Tại sao nhà sản xuất ô tô 111 tuổi cần âm thanh cho các dòng xe trong tương lai? Đó là bởi xe điện không phát ra tiếng động, ngay cả khi chạy ở tốc độ cao.
Những chiếc xe im lặng quả thực rất tốt cho phố xá vốn quá ồn ào. Nhưng quá yên tĩnh cũng có mặt tai hại. Chẳng hạn, người đi bộ và những người lái xe khác có thể không có đủ thông tin để kịp thời ra quyết định tránh va chạm. Đó là lý do hầu hết các quốc gia có quy định về việc âm lượng và cường độ âm thanh đối với xe điện.
Một điểm trừ khác là sự tĩnh lặng ảnh hưởng đến cảm giác lái. Tiếng nẹt pô có cảm giác “kích thích” hơn một chút.
Vì vậy, Audi cần những người như Stephan Gsell, chuyên gia tạo tiếng động cho những cỗ máy quá yên tĩnh.
Âm thanh xe điện không “bắt chước” động cơ đốt trong
Lần đầu tiên Stephan Gsell thiết kế âm thanh cho ô tô là trên chiếc Audi Q7 Hybrid. “Chúng tôi cần âm thanh khi động cơ điện hoạt động. Ban đầu, chúng tôi dự định tái tạo âm thanh tương tự động cơ xăng. Vì là xe hybrid nên có sẵn mẫu rồi. Lúc đầu thì nghe cũng khá hay ho, nhưng chúng tôi sớm nhận ra đó có thể không phải thứ khách hàng muốn có”, Gsell nói.
Âm thanh ảnh hưởng mạnh mẽ đến trải nghiệm lái xe - Ảnh: Audi
Thực tế, ngay cả trên xe động cơ đốt trong, các nhà thiết kế ô tô cũng đã phải suy tính đến âm thanh mà chiếc xe tạo ra. Chẳng hạn, bộ giảm thanh đã mang lại tiếng rền dễ chịu hơn rất nhiều so với tiếng ồn nguyên bản. Nhưng Gsell và nhóm của ông là những người đầu tiên thiết kế âm thanh ô tô từ đầu.
"Vì vậy, chúng tôi đã tạo ra tiếng động mới. Chúng tôi đã phát triển thứ âm thanh không phải bản sao của động cơ đốt trong, cũng không bắt chước tiếng tàu vũ trụ. Chúng tôi phải tìm ra tiếng động gì đó ở giữa, vì xe điện vẫn là ô tô, chứ không phải máy bay”, Gsell nói.
Mỗi chiếc xe có âm thanh riêng - Ảnh: Audi
Nhóm của Gsell cũng không tạo ra “âm thanh Audi” chuẩn mực. Mỗi mẫu xe sẽ có âm thanh riêng. “Chúng tôi thích ý tưởng chiếc xe cất lên tiếng ca riêng”, ông nói.
Giai điệu của xe điện
Thiết kế âm thanh ô tô là một hoạt động sản xuất khác thường. Có thể nói, tiếng ô tô tựa như bản nhạc nền trong phim, là đặc trưng cho một vật thể nào đó mà không cần phải gắn lời. Nhưng không giống nhạc phim, tiếng động cơ không thay đổi theo thời gian, mà chơi theo tốc độ.
Quá trình sản xuất giai điệu cho ô tô cũng giống như sáng tác nhạc nền cho phim. Các nhà thiết kế sẽ ghi lại một số âm thanh để tạo nên sản phẩm cuối cùng, tương tự như thu âm tiếng guitar, bass, trống và giọng hát trong một ban nhạc vậy. Thực tế là, nhóm của Gsell cũng sử dụng guitar để sáng tác “nhạc xe”. Nhưng thay vì chơi guitar, họ đặt cây đàn cách chiếc xe vài phân và ghi lại tiếng rung động khi tương tác với xe.
Không dễ để sáng tác nhạc cho xe. Các kỹ sư đã phải trải nghiệm mọi thứ âm thanh có thể - Ảnh: Audi
Nhưng đôi khi, nhạc cụ không phải câu trả lời. Kỹ sư Rudolf Halbmeir cho biết: “Để tìm ra âm thanh cho e-tron GT, tôi đã thử tất cả các loại nhạc cụ, từ vĩ cầm đến guitar điện rồi cả didgeridoo, một nhạc cụ hơi của Úc. Nhưng không âm thanh nào trong số đó thực sự phù hợp. Sau đó, tôi bắt gặp một đoạn ống nhựa nằm trong vườn, dài 3m, tiết diện 80mm. Tôi gắn một cái quạt ở một đầu và lắng nghe âm thanh phát ra ở đầu kia. Đó là một tiếng gầm gừ sâu, rất đặc trưng, và tôi biết ngay rằng mình đã khám phá ra nguồn gốc của âm thanh đó”.
Tất cả âm thanh được thu thập, rồi sử dụng phần mềm để trộn lại, từ đó tạo ra 32 “bản nhạc xe” mà chiếc Audi có thể phát ra. Đó có thể là tiếng ống nhựa, cũng có thể là tiếng tuốc nơ vít.
“Chúng tôi chỉnh âm ở các mức khác nhau như tăng hoặc giảm tần số. Sau đó, trộn lại để tạo ra âm thanh phát ra từ đầu xe, đâu đó như tiếng bên dưới nắp ca pô thường thấy vậy”, Gsell bật mí.
Không âm thanh nào chân thực hơn bản thân chiếc xe. Với căn phòng được thiết kế đặc biệt cùng công cụ chuyên dụng, những rung động dù nhỏ nhất cũng được ghi lại - Ảnh: Audi
Sau nhiều lần chỉnh sửa, các bản nhạc đã xuất hiện cùng ô tô điện Audi trên đường phố. Nhưng như đã nói, mỗi chiếc xe có một âm thanh riêng, và thậm chí mỗi thị trường cũng sẽ được nghe những tiếng động riêng biệt.
Theo Báo Tuổi trẻ