Việc ứng dụng hệ thống giao thông thông minh tại các đô thị lớn như TP HCM, Hà Nội, Đà Nẵng còn nhỏ lẻ, rời rạc (Trong ảnh: Camera giám sát giao thông tại phố Giảng Võ, Hà Nội) - Ảnh: Tạ Tôn

Việc ứng dụng công nghệ hiện đại vào công tác quản lý và xử lý vi phạm như sử dụng camera "phạt nguội" giúp phát hiện, xử lý chính xác các trường hợp vi phạm, giúp cải thiện ý thức tự giác của người tham gia giao thông. 

Tuy nhiên, thực tế việc “phạt nguội” ở nước ta thời gian qua còn bộc lộ nhiều bất cập.  

Để tạo thuận lợi cho việc “phạt nguội”, trong văn bản lấy ý kiến về dự thảo sửa đổi Luật GTĐB 2008 mới đây, Bộ GTVT đã đề xuất chủ phương tiện phải có tài khoản để khấu trừ, nếu có vi phạm giao thông. Dự thảo nêu nhiều đề xuất mới liên quan đến cách nhận biết xe kinh doanh và xe không kinh doanh vận tải; thêm quy định kết nối giữa biển số xe với tem kiểm định và thẻ chíp điện tử phục vụ việc thu phí đường bộ; bổ sung quy định liên quan tài khoản giao thông của chủ phương tiện phục vụ việc “phạt nguội” và trả phí đường bộ.

Trong đề xuất này, qua camera giám sát, CSGT phát hiện vi phạm sẽ báo với ngân hàng để ngân hàng tự động trừ vào tài khoản của người vi phạm. Việc “phạt nguội” như vậy được kỳ vọng làm giảm tiêu cực của CSGT. Người vi phạm không thể xin xỏ, cầu xin trợ giúp vì khi đó hình ảnh vi phạm đã được hệ thống giám sát ghi nhận, truyền về trung tâm xử lý. Ngoài ra, trong nhiều trường hợp, lực lượng CSGT cũng không nhất thiết phải đuổi theo vi phạm để rồi xảy ra những tai nạn đáng tiếc. Để thực hiện việc này đầu tiên nên thực hiện với xe kinh doanh vận tải, sau đó đến xe cá nhân.

Trong thực tế, nhiều người có ý thức tham gia giao thông rất kém. Có CSGT điều khiển phương tiện đi tử tế, không có lập tức vi phạm. Hình thức giám sát bằng camera, xử “phạt nguội”, trừ thẳng vào tài khoản sẽ giảm thiểu việc CSGT phải căng mình tuần tra kiểm soát nhưng vẫn không đủ lực lượng hoặc lực lượng mỏng. Tuy nhiên, điều đó cần sự phối hợp hiệu quả trong việc quản lý, sử dụng hệ thống camera giám sát và ngành ngân hàng.

Với cách mạng công nghệ 4.0 đã và đang lan tỏa ở nhiều lĩnh vực, Việt Nam đã có rất nhiều hệ thống giao thông thông minh, giám sát nhưng vẫn chủ yếu áp dụng cách thức xử phạt thủ công, lạc hậu thật khó chấp nhận. Làm cái mới sẽ có nhiều cản trở trong thời gian đầu, nhưng đây là xu thế tất yếu không thể tránh né. 

Nguyễn Văn Quyền
Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô VN