Tình huống người điều khiển xe đạp, xe gắn máy tại Việt Nam thường gặp đối với ô tô chính là việc chiếc xe trước mặt đột nhiên mở cửa bên phía người lái. Với người có khả năng phản ứng nhanh có thể né được tai nạn, nhưng phần đông sẽ bị bất ngờ, giật mình, dẫn đến những pha xử lý theo bản năng, va chạm với các phương tiện khác hay đâm thẳng vào cửa xe ô tô vừa mở.

Có thể thấy, hành động mở cửa xe tưởng như rất bình thường của người lái ô tô, nhưng nếu không mở đúng cách và quan sát thật kỹ, hành động này rất có thể vô tình gây nên tai nạn chết người, nhất là trong tình trạng giao thông đông đúc và phức tạp ở các thành phố lớn tại Việt Nam.

Thế nào là mở cửa xe đúng cách?

Ý thức của việc mở cửa xe làm sao cho an toàn, đúng cách được người Hà Lan thực thi triệt để, và nó được nhiều nơi trên thế giới đưa vào chương trình đào tạo lái xe an toàn.

Tại Hà Lan, mỗi gia đình đều sở hữu ít nhất một chiếc xe đạp, văn hóa người dân nước này thường chọn xe đạp di chuyển trên các ngõ ngách của đường phố, đặc biệt là trẻ em. Tuy nhiên, hầu như nơi đây không có tai nạn gây ra do bất ngờ đâm vào cánh cửa xe ô tô. Bởi, người dân Hà Lan có một khái niệm mở cửa xe rất đặc biệt gọi là ‘Dutch Reach’.

Vậy kỹ thuật “Dutch Reach” là gì? Các lái xe tại Hà Lan luôn dùng tay cách xa cửa xe nhất để mở cửa, nói cách khác là dùng tay phải để mở cửa bên trái và dùng tay trái để mở cửa bên phải, dù người ngồi phía trước hay đằng sau đều làm như vậy.

Thao tác này trông có vẻ phiền phức nhưng lại rất hữu dụng. Khi mở cửa bằng tay ở xa, lái xe không thể không xoay người, thông qua việc xoay bả vai có thể nhìn thấy tình hình người đi trên đường và phát hiện có người đi xe đạp hay xe máy ở bên hông hay phía sau hay không.

Nếu dùng tay gần cửa nhất để mở như thói quen thông thường của các tài xế hiện nay, cánh tay này dễ dàng đẩy cửa ra thật nhanh khi chưa kịp quan sát khiến người đi tới từ phía sau trở tay không kịp, thậm chí hành động này còn gây ra tai nạn nguy hiểm chết người nếu phương tiện bên ngoài đang di chuyển ở tốc độ cao.

Dù ngồi ở hàng ghế trước hay sau, bên trái hay bên phải, người dân Hà Lan đều được đào tạo và hình thành thành thói quen, ý thức mở cửa xe bằng tay xa cửa nhất để đảm bảo an toàn cho chính bản thân và người khác.

Các khóa học lái xe tại Hà Lan đều dạy kỹ thuật mở cửa như vậy, nó đã trở thành một tiêu chuẩn mở cửa xe an toàn nơi đây. Họ còn lưu ý, chỉ một chi tiết nhỏ có thể tránh gây ra nhiều vụ tai nạn, cẩn thận hơn một chút sẽ làm giảm mức độ nguy hiểm rất nhiều.

Ở Việt Nam, lưu lượng ô tô lăn bánh trên đường tăng vọt trong những năm gần đây và cũng có không ít vụ tai nạn xảy ra do mở cửa mà không quan sát phía sau. Do đó, để đảm bảo an toàn cho người khác khi bước xuống xe, chúng ta nên học theo cách mở cửa này, vốn chưa được phổ biến trong các khóa đào tạo lái xe hiện nay. Cụ thể hơn, ở vị trí người lái, nên dùng tay phải để mở cửa ra ngoài thay vì tay trái như thói quen của nhiều người hiện nay.

Xe nào có công nghệ hỗ trợ mở cửa an toàn?

Hiểu được mối nguy hiểm từ việc mở cửa xe, một số hãng xe đã đưa công nghệ và tính năng cảnh báo an toàn khi mở cửa, giảm thiểu tai nạn đến mức tối đa do sơ ý của người ngồi trong xe. Tại Việt Nam, Hyundai Santa Fe được hãng xe Hàn Quốc trang bị tính năng này, có tên gọi Safe Exit Assist, rất hữu dụng trong điều kiện vận hành xe tại nước ta.

Nguyên lý hoạt động của hệ thống này là sử dụng chính radar phát hiện phương tiện trong điểm mù để tự động khóa cửa xe trong trường hợp có nguy hiểm. Cụ thể hơn, nếu hành khách bên trong xe đang cố gắng mở cửa và hệ thống phát hiện có phương tiện phía sau đang đi tới có nguy cơ xảy ra tai nạn, cánh cửa đó sẽ bị khóa lại và phát tín hiệu cảnh báo, qua đó người ngồi bên trong cũng có thể tự chủ động quan sát bên ngoài. Khi mối nguy hiểm đi qua, hệ thống sẽ tự mở khóa để người ngồi trong có thể mở cửa ra ngoài.

Ngoài việc áp dụng cho mục đích khóa cửa tự động, hệ thống radar phía sau này còn được tận dụng cho các tính năng cảnh báo điểm mù, hỗ trợ đỗ xe và cảnh báo giao thông cắt ngang phía sau khi lùi. Tổ hợp các tính năng này đặc biệt hữu ích tại Việt Nam, khi có rất nhiều vụ tai nạn thương tâm xảy ra chỉ vì mở cửa xe không quan sát.

Ngoài ra, Hyundai Santa Fe còn được trang bị sẵn nút khóa cửa trẻ em ở vị trí người lái, rất thuận tiện cho các bậc phụ huynh có thể chủ động kiểm soát việc trẻ em ra vào xe. Thông thường, việc khóa cửa trẻ em phải làm bằng tay ở từng cánh cửa riêng biệt.

Trong tương lai, các mẫu xe mới của Hyundai có thể sẽ được trang bị tiêu chuẩn tính năng an toàn này. Sẽ rất tuyệt vời nếu các hãng xe khác cũng có trang bị, đặc biệt xe dành cho thị trường Việt Nam.

Theo Thanh Niên