Cục Đăng kiểm Việt Nam đánh giá, vừa qua hoạt động kiểm định phương tiện giao thông cơ giới đường rất lớn nên không tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc trong quá trình hoạt động, đặc biệt là tình trạng ùn tắc phương tiện đến kiểm định. Để khắc phục tình trạng trên, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 30/2023/NĐ-CP ngày 8/6/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 139/2018/NĐ- CP ngày 8/10/2023 quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới; Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã kịp thời ban hành các Thông tư số 02/2023/TT- BGTVT ngày 22/3/2023 và Thông tư số 08/2023/TT-BGTVT ngày 02/6/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
Tuy nhiên, trong thời gian sắp tới khi các phương tiện thuộc nhóm đối tượng được áp dụng áp dụng chu kỳ kiểm định theo quy định tại Thông tư số 02/2023/TT-BGTVT, được tự động áp dụng chu kỳ mới theo quy định tại Thông tư số 08/2023/TT-BGTVT cùng với việc số lượng các phương tiện tạm dừng hoạt động trước đây sẽ thực hiện kiểm định trở lại thì tình trạng ùn tắc có nguy cơ tái diễn. Qua số liệu thống kê cho thấy đã có 11 tỉnh, thành phố có nguy cơ ùn tắc (Bình thuận, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Giang, Hà Nội, Kon Tum, Lâm Đồng, Thái Bình, Thừa Thiên Huế, TP. Hồ Chí Minh và Trà Vinh), ngoài ra chưa kể đến nhiều tỉnh, thành phố khác có các Trung tâm đăng kiểm đã có các đăng kiểm viên bị khởi tố nhưng được tại ngoại vẫn tham gia hỗ trợ cho hoạt động kiểm định xe cơ giới sẽ không được tiếp tục tham gia hoạt động kiểm định sau khi bị Tòa án đưa ra xét xử sẽ tiềm ẩn nguy cơ cao về ùn tắc phương tiện đến kiểm định do thiếu hụt đăng kiểm viên. Do đó, để phòng ngừa các nguy cơ này, Cục Đăng kiểm Việt Nam (Cục ĐKVN) thống kê số lượng phương tiện đến kiểm định vào các tháng cuối năm 2023, trong năm 2024 và năng lực kiểm định trung bình tối thiểu hiện nay của các Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới (TTĐK) tại từng địa phương. Các thông tin này cũng sẽ được cập nhật trên Trang thông tin điện tử của Cục ĐKVN tại địa chỉ http://www.vr.org.vn/ để các địa phương chủ động trong công tác chỉ đạo, quản lý hoạt động kiểm định xe cơ giới và tham mưu, đề xuất các cấp có thẩm quyền để có các giải pháp phù hợp (ví dụ: bổ sung dây chuyền kiểm định, đầu tư mới TTĐK; bổ sung đăng kiểm viên, khôi phục lại hoạt động của một số TTĐK trên địa bàn quản lý...).
Hiện tại, nhiều TTĐK có các đăng kiểm viên bị khởi tố (có đơn vị hầu hết các đăng kiểm viên đều đã bị khởi tố) nhưng được tại ngoại và đang tham gia hỗ trợ tích cực cho hoạt động kiểm định xe cơ giới. Tuy nhiên, theo quy định tại khoản 16 Điều 1 Nghị định số 30/2023/NĐ-CP trường hợp đăng kiểm viên bị kết tội bằng bản án có hiệu lực pháp luật của Tòa án do vi phạm các quy định liên quan đến lĩnh vực kiểm định xe cơ giới thì buộc phải thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên sẽ dẫn tới thiếu hụt lực lượng đăng kiểm viên. Do đó, đối với các địa phương có nguy cơ ùn tắc phương tiện đến kiểm định, Cục ĐKVN đề nghị Sở GTVT các tỉnh, thành phố chủ động báo cáo đề xuất với các cấp có thẩm quyền để có các giải pháp phù hợp nhằm phòng ngừa, hạn chế tình trạng ùn tắc phương tiện đến kiểm định trong thời gian sắp tới, cùng với đó có thể chủ động liên hệ và đề nghị các Sở GTVT địa phương khác có các TTĐK dư thừa năng lực kiểm định để trưng dụng, bổ sung tạm thời lực lượng đăng kiểm viên cho các TTĐK trên địa bàn bị thiếu hụt.
Để chủ động trong việc phòng ngừa tình trạng ùn tắc phương tiện đến kiểm định tại các TTĐK trong thời gian tới, Cục ĐKVN đề nghị Sở GTVT các tỉnh, thành phố:
Đối với địa phương có số lượng phương tiện đến kiểm định trong thời gian tới vượt quá năng lực kiểm định của đơn vị đăng kiểm hiện có (như Hà Giang, Kon Turn, Thừa Thiên Huế, Trà Vinh...), đề nghị các Sở tham mưu, đề xuất UBND cấp tỉnh quy hoạch, bổ sung thêm TTĐK đáp ứng các tiêu chí của TTĐK cung cấp dịch vụ công thực hiện công tác kiểm định và cấp giấy chứng nhận kiểm định ATKT&BVMT cho xe cơ giới của người dân và doanh nghiệp, đảm bảo tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp khi đưa phương tiện đi kiểm định, vì lợi ích chung của cộng đồng và xã hội, phù hợp với quy định tại Nghị định số 30/2023/NĐ-CP và Nghị định số 139/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
Cục Đăng kiểm Việt Nam yêu cầu các TTĐK trên địa bàn:
Báo cáo cụ thể nhân sự để kịp thời có phương án đào tạo bổ sung trong trường hợp các nhân sự bị thiếu hụt (ưu tiên huy động các kỹ sư cơ khí tại các cơ sở bảo hành bảo dưỡng, đặc biệt các kỹ sư có nhiều năm kinh nghiệm để rút ngắn thời gian thực tập);
Thực hiện nghiêm các quy định của Bộ Giao thông vận tải và hướng dẫn của Cục ĐKVN trong hoạt động kiểm định xe cơ giới; nghiêm cấm việc từ chối cấp Giấy chứng nhận kiểm định, Tem kiểm định đối với các trường hợp có lỗi khiếm khuyết, hư hỏng không quan trọng đã có trong quy định (ví dụ: thay đổi lưới tản nhiệt (mặt ca lăng) cùng kích thước, biển số lắp đặt không chẳc chắn...);
Thực hiện việc tổ chức cho chủ phương tiện đăng ký trực tiếp thông qua cấp phát sổ thứ tự, trực tuyến qua ứng dụng phần mềm và các hình thức phù hợp khác để đảm bảo công tác kiểm định phục vụ người dân được nhanh chóng, thuận lợi và khoa học; tránh tình trạng nhân viên TTĐK, “cò xe” tranh thủ tình hình ùn tắc để có hành vi tiêu cực nhằm trục lợi trong việc bố trí “xếp lốt” phương tiện để kiểm định không theo trình tự, gây mất an ninh trật tự, tạo dư luận xấu trong xã hội;
Chủ động, sáng tạo, vận dụng linh hoạt, khoa học việc bố trí, sắp xếp nhân sự (đăng kiêm viên, nhân viên nghiệp vụ), cơ sở vật chất kỳ thuật của đơn vị, thời gian hoạt động (tăng thời gian làm việc trong ngày, bố trí làm thêm giờ ngày nghỉ, ngày lễ...) nhằm nâng cao năng suất, chất lượng trong công tác kiểm định để phục vụ tốt nhu cầu kiểm định của người dân và doanh nghiệp.
Thông báo, tuyên truyền tới các Hiệp hội vận tải ô tô, logistics, chủ doanh nghiệp và chủ phương tiện trên địa bàn thực hiện một số giải pháp tránh ùn tắc và tiết kiệm thời gian như sau:
Chủ động kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa các hư hỏng (nếu có) của phương tiện trước khi đi kiểm định để tránh phương tiện có kết quả kiểm định không đạt phải khắc phục sửa chữa nhiều lần tạo thêm tình trạng ùn tắc, mất thời gian công sức không đáng có của chủ phương tiện, gây ảnh hưởng đến phương tiện khác và tạo thêm áp lực cho TTĐK;
Chủ động linh hoạt trong việc đăng ký đặt lịch hẹn trước qua phần mềm đặt lịch hẹn kiểm định phương tiện của Cục ĐKVN và các hình thức đăng ký trực tiếp nhằm tiết kiệm thời gian, sự vất vả cho người dân, doanh nghiệp khi đưa phương tiện đến kiểm định;
Khuyến cáo chủ phương tiện nên đưa các phương tiện sắp đến hạn, đã đến hạn hoặc quá hạn đăng kiểm (đặc biệt là các phương tiện thuộc đối tượng đã được gia hạn kiểm định theo quy định tại Thông tư số 08/2023/TT-BGTVT) nên lựa chọn thời điểm kiểm định sớm, phù hợp (như thời điểm hiện nay) để tránh tình trạng tập trung vào đúng thời điểm hết hạn kiểm định như dịp cuối năm đế thực hiện việc kiểm định; chủ động khi trên đường về quê, đi công tác, du lịch, lấy hàng, giao hàng có thể vào bất kỳ đơn vị đãng kiểm nào tiện đường để kiểm định.
Chuẩn bị trước các nội dung khác khi đi kiểm định như:
Chủ động tra cứu cảnh báo phương tiện tại mục “Phương tiện xe cơ giới cho chủ phương tiện” trong mục “Tra cứu dữ liệu” trên cổng thông tin điện tử của Cục Đăng kiểm Việt Nam để kiểm tra tình trạng phạt nguội và chủ động xử lý trước khi tới trung tâm đăng kiểm;
Chuẩn bị Giấy đăng ký xe hoặc Giấy biên nhận giữ bản chính giấy chứng nhận đăng ký phương tiện giao thông đang thế chấp của tổ chức tín dụng còn hiệu lực; Thông tin về tên đăng nhập, mật khẩu truy cập và địa chỉ trang thông tin điện tử quản lý thiết bị giám sát hành trình, camera đối với xe cơ giới thuộc đối tượng phải lắp thiết bị giám sát hành trình, camera.
Ánh Minh