Theo báo cáo của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, Quý I năm 2021toàn quốc xảy ra 3.206 vụ tai nạn giao thông, làm chết 1.672 người, bị thương 2.386 người. So với 3 tháng đầu năm 2020, số vụ TNGT giảm 263 vụ (giảm 7,58%), số người chết tăng 33 người (tăng 2,01%), số người bị thương giảm 183 người (giảm 7,12%). Có 30 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có số người chết do TNGT giảm so với cùng kỳ năm 2020, trong đó 09 địa phương giảm trên 30% số người chết là: Đồng Tháp, Bắc Giang, Bắc Kạn, Hưng Yên, Cao Bằng, Hà Tĩnh, Điện Biên, Hải Dương và Hà Nam. Đặc biệt: Đồng Tháp, Bắc Giang, Bắc Kạn và Hưng Yên giảm trên 40% số người chết do TNGT. Tuy nhiên, vẫn còn 30 địa phương có số người chết do TNGT tăng so với cùng kỳ 2020, trong đó 16 tỉnh tăng trên 30%, đáng lưu ý có 05 tỉnh có số người chết tăng trên 70% trở lên là: Lâm Đồng, Hà Giang, Sóc Trăng, Hậu Giang và Quảng Bình.

Ngay đầu năm 2021, Ủy ban ATGT Quốc gia phối hợp phối hợp với Ban ATGT thành phố Hà Nội tổ chức Lễ ra quân Năm An toàn giao thông 2021 và cao điểm bảo đảm TTATGT dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu; phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và các cơ quan thông tấn báo chí ở Trung ương, địa phương thường xuyên, kịp thời đưa tin về tình hình TTATGT trong các bản tin thời sự hàng ngày, cảnh báo các nguy cơ cao gây TNGT, các biện pháp phòng tránh TNGT; Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phối hợp Ủy ban ATGT Quốc gia, tổ chức tổ chức Lễ trao giải thưởng cuộc thi vẽ tranh “Thiếu nhi Việt Nam với an toàn giao thông” năm 2020 và trao giải cuộc thi “Thanh niên với văn hóa giao thông. Bên cạnh đó, Ban ATGT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cũng tích cực, chủ động phối hợp với các đơn vị, các cơ quan truyền thông đẩy mạnh công tác truyên truyền đảm bảo TTATGT trên địa bàn tỉnh với nhiều hình thức đa dạng, phong phú.

Lãnh đạo Uỷ ban ATGT Quốc gia đã kiểm tra hoạt động vận tải, đảm bảo TTATGT, công tác phòng, chống dịch Covid-19 trong đợt cao điểm dịp Tết Nguyên đán 2021 tại bến xe Giáp Bát, ga Hà nội. Thanh tra Bộ GTVT đã chủ trì triển khai, tiếp tục tiến hành 11 đoàn thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực liên quan đến công tác bảo đảm TTATGT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam, các Cục chuyên ngành và Thanh tra các Sở GTVT đã thực hiện gần 7.000 cuộc thanh tra, kiểm tra; xử phạt vi phạm hành chính trên 7,2 nghìn vụ với số tiền xử phạt trên 25,6 tỷ đồng; tạm giữ 28 ô tô; đình chỉ hoạt động 43 bến thủy nội địa, 21 phương tiện thủy nội địa; giám sát 91 kỳ sát hạch lái xe ô tô, 61 kỳ sát hạch lái xe mô tô. Lực lượng CSGT các địa phương đã xử lý trên 853.000 trường hợp vi phạm TTATGT đường bộ, đường sắt và đường thủy nội địa, phạt tiền 828 tỷ 560 triệu đồng; tước trên 81.000 giấy phép lái xe, bằng, chứng chỉ chuyên môn; tạm giữ gần 150.000 phương tiện các loại.

Qúy I năm 2021, Bộ GTVT đã chỉ đạo các Ban Quản lý dự án, Chủ đầu tư và các đơn vị liên quan tiến hành khởi công các công trình, dự án mới: cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ, Cảng hàng không quốc tế Long Thành...; đồng thời, hoàn thành thi công xây dựng và đưa vào khai thác sử dụng 02 dự án, gồm: dự án đầu tư, xây dựng cầu Cửa Hội, dự án sửa chữa mặt cầu Thăng Long. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường các giải pháp quản lý, bảo trì đường bộ nhằm đảm bảo giao thông an toàn thông suốt trên toàn bộ hệ thống quốc lộ, xử lý các điểm đen, điểm tiềm ẩn tai nạn giao thông, kết quả cụ thể như sau: Về lĩnh vực đường bộ: đã và đang xử lý 23 điểm đen, điểm tiềm ẩn tai nạn giao thông. Sơn kẻ 44.00 km vạch sơn đường; thay thế, điều chỉnh 440 cụm biển báo; sửa chữa, bổ sung 19 km hộ lan tôn sóng. Về lĩnh vực đường thủy nội địa: tiếp tục thực hiện công tác quản lý bảo trì các tuyến đường thủy nội địa quốc gia; tổ chức công tác lựa chọn nhà thầu và ký hợp đồng triển khai điều tiết bảo đảm giao thông đối với 14 vị trí.

Về công tác quản lý vận tải, phương tiện, dịch vụ hỗ trợ vận tải, đăng kiểm phương tiện, đào tạo sát hạch cấp giấy phép lái xe và kiểm soát tải trọng phương tiện. Bộ GTVT đã ban hành nhiều văn bản nhằm đôn đốc, chỉ đạo các Cục chuyên ngành, Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Sở GTVT các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương triển khai thực hiện nhiều biện pháp cụ thể trong công tác phòng chống dịch Covid-19. Triển khai việc đánh giá kết quả hoạt động của hệ thống xử lý dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình; thực hiện điều chỉnh phần mềm trực tuyến cấp giấy phép kinh doanh vận tải, phù hiệu, biển hiệu và thực hiện công bố cấu trúc thông tin, thiết bị và quy trình kiểm tra mã QR code trên phù hiệu. Các đơn vị chức năng của Bộ GTVT đã tổ chức làm việc với các đơn vị về các giải pháp tăng cường kết nối đường thủy nội địa với các cảng biển lớn.

Bên cạnh đó, để tăng cường công tác kiểm soát tải trọng phương tiện, Bộ GTVT đã chỉ đạo các đơn vị chức năng tiếp tục thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp về kiểm soát tải trọng phương tiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 32 của Thủ tướng Chính phủ và Chỉ thị số 03 về việc tăng cường kiểm soát tải trọng xe của Bộ GTVT. Trong 03 quý I/ 2021: Các Trạm KTTTX lưu động, cố định, Thanh tra các Sở Giao thông vận tải và Công chức Thanh tra các Cục Quản lý đường bộ sử dụng cân xách tay đã tiến hành kiểm tra gần 30.000 xe, trong đó có trên 3.000 xe vi phạm, tước 1.122 Giấy phép lái xe, xử phạt nộp kho bạc nhà nước 28 tỷ đồng.  

Hội nghị đánh giá, Quý I năm 2021, mặc dù trong tình hình dịch bệnh Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, các lực lượng đồng thời phải chống dịch, thêm vào đó, nước ta diễn ra nhiều sự kiện chính trị, xã hội quan trọng như Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Tân sửu và Lễ hội xuân diễn ra tại nhiều tỉnh, thành phố, song với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ cùng sự vào cuộc tích cực của các Bộ, ngành, địa phương tình hình TTATGT trong 03 tháng đầu năm và 7 ngày tết Nguyên đán Tân Sửu năm 2021 về cơ bản được bảo đảm tốt. số vụ và số người bị thương do TNGT tiếp tục được kéo giảm so với cùng kỳ năm 2020, cụ thể: giảm 263 vụ (giảm 7,58%) và giảm 183 người bị thương (giảm 7,12%), trong đó TNGT trong 07 ngày nghỉ tết Nguyên đán Tân Sửu giảm cả 3 tiêu chí (giảm 8,08% số vụ, giảm 18,05% số người chết và giảm 29,31% số người bị thương), tai nạn giao thông giảm cả số vụ (giảm 7,58%) và số người bị thương (giảm 7,12%), ùn tắc giao thông kéo dài trên các tuyến trục chính ra vào Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và tại các đầu mối giao thông chính giảm.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác bảo đảm TTATGT trong Quý I năm 2021 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Còn xảy ra một số vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng, làm chết và bị thương nhiều người, gây bức xúc trong dư luận xã hội, điển hình là vụ TNGT tại Thanh Hóa, ngày 22/3/2021 làm 07 người tử vong; 02 vụ TNGT ngày 16/3/2021 tại Hòa Bình và Nghệ An làm 05 người chết và 03 người bị thương; vụ TNGT ngày 26/3/2021 trên QL3 làm 03 người chết và 01 người bị thương v.v….. Số người chết do TNGT trong 03 tháng đầu năm tăng 2,01%, trong đó TNGT đường bộ tăng cả 03 tiêu chí về số vụ (tăng 7,66%), số người chết (tăng 2,88%) và số người bị thương (tăng 12,26%); tai nạn hàng hải tăng cả số vụ, số người chết và mất tích. Vẫn xảy ra một số vụ TNGT do nguyên nhân uống rượu bia gây ra. Tình hình vi phạm tải trọng xe ô tô trên đường bộ tái diễn tại nhiều địa phương, nhất là nơi có mỏ vật liệu, khoáng sản, công trình xây dựng, nhà máy xi măng, cảng và tái diễn xe quá tải đường dài; tái diễn tình trạng cơi nới thành thùng xe để chở hàng quá tải…. Một số địa phương thực hiện công tác bảo đảm TTATGT còn chưa đồng bộ, một số bộ phận thiếu quyết liệt, đặc biệt trong thời kỳ cao điểm diễn ra Tết nguyên đán, dẫn đến tai nạn giao thông tăng cao trong quý I.

*Nguyên nhân của những tồn tại hạn chế: (1) Tình hình vi phạm quy định pháp luật về TTATGT đường bộ vẫn diễn ra khá phổ biến, đặc biệt là tình trạng thanh, thiếu niên và học sinh điều khiển phương tiện khi chưa đủ tuổi và không có giấy phép lái xe; xe khách, xe tải chạy quá tốc độ, vi phạm quy định về nồng độ cồn, chở quá tải trọng, chở quá số người quy định, đi sai phần đường làn đường, vi phạm các quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, vẫn xảy ra tình trạng người dân ở khu vực ngoài đô thị đi mô tô, xe máy khi gặp TNGT nguy cơ tử vong cao do không đội mũ bảo hiểm. (2) Cấp uỷ, chính quyền và lực lượng chức năng ở một số địa phương còn nhận thức chưa đúng, thiếu quyết liệt trong chỉ đạo và thực hiện kiểm soát tải trọng phương tiện trên đường bộ. (3) Các lực lượng hiện đang dồn sức ưu tiên cao nhất cho công tác phòng, chống dịch bệnh Covid19 cũng làm ảnh hưởng phần nào đến nguồn lực dành cho công tác bảo đảm TTATGT.

          Để tiếp tục kéo giảm tai nạn giao thông trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ - Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia nhấn mạnh cần phân tích, đánh giá, làm rõ nguên nhân các vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng đã xảy ra trọng Quý I, từ đó đưa ra giải pháp khắc phục triệt để, không để xảy ra các vụ TNGT tương tự xảy ra trong thời gian tới. Đồng thời tập trung một số nhiệm vụ, giải pháp sau:

Ủy ban ATGT Quốc gia tiếp tục đôn đốc các Bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện Năm ATGT 2021, đồng thời tiếp tục ưu tiên thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các giải pháp tham gia giao thông an toàn trong điều kiện bệnh dịch Covid19 đang diễn ra phức tạp. Đôn đốc, kiểm tra công tác bảo đảm TTATGT tại các địa phương có tình hình TTATGT phức tạp, tai nạn giao thông tăng cao trong Quý I.

Bộ GTVT tiếp tục thực hiện Kế hoạch xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, đề án chính sách về bảo đảm TTATGT, trong đó tập trung xây dựng, hoàn thiện Dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) theo ý kiến của Quốc hội tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV. Nghiên cứu sửa đổi quy định pháp luật gắn trách nhiệm và bổ sung chế tài xử lý trách nhiệm đối với đơn vị kinh doanh vận tải và chủ phương tiện nếu có phương tiện gây TNGT, tăng nặng mức phạt và các hình phạt bổ sung với hành vi chở hàng hoá quá tải trọng xe và cầu đường; đưa phương tiện hết niên hạn sử dụng tham gia giao thông. Triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp về kiểm soát tải trọng xe, trong đó, tập trung kiểm tra tải trọng xe tại một số tuyến quốc lộ trọng điểm trên toàn quốc. Tăng cường khai thác, sử dụng dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình của xe ô tô để kiểm tra, xử lý đối với các trường hợp vi phạm, đối tượng tập trung kiểm tra, xử lý là người điều khiển xe ôtô chở khách, ôtô chở hàng hóa …. Tiếp tục rà soát, xử lý các điểm đen, điểm tiềm ẩn tai nạn giao thông, xử lý các bất cập về tổ chức giao thông trên hệ thống đường bộ để nâng cao điều kiện an toàn cho người và phương tiện tham gia giao thông. Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch và đột xuất, phát hiện xử lý vi phạm đồng thời đấu tranh phòng chống tiêu cực, siết chặt quản lý, trong đó tập trung vào công tác quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông; kiểm soát tải trọng phương tiện giao thông; kinh doanh vận tải bằng xe ô tô; đào tạo, sát hạch cấp GPLX; Đăng kiểm phương tiện giao thông. Phối hợp với chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng thực hiện công tác bảo đảm TTATGT đường thủy nội địa vào mùa mưa lũ.

Bộ Công an ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Chiến lược quốc gia bảo đảm TTATGT thông đường bộ giai đoạn 2021 - 2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch số 90 của Bộ Công an về tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề người điều khiển phương tiện trong cơ thể có nồng độ cồn và vi phạm ma túy năm 2021. Đồng thời, xây dựng và triển khai các phương án, kế hoạch tổ chức tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm TTATGT, tập trung vào các hành vi lái xe chạy quá tốc độ, vượt đèn đỏ, đi sai  phần dường, làn đường; người đi mô tô, xe máy vi phạm quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm; cương quyết trấn áp, trừng trị những  đối tượng manh động, chống người thi hành công vụ, tội phạm trên các tuyến giao thông; có chuyên đề kiểm soát xử lý vi phạm về TTAGT và tải trọng đối với lái xe, chủ xe của xe ô tải, xe đầu kéo, xe container. Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Quyết định số 165 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đầu tư, lắp đặt camera giám sát, chỉ huy điều hành giao thông phục vụ an ninh trật tự và xử lý vi phạm hành chính”. Tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu ATGT kết nối, chia sẻ với các đơn vị trong và ngoài ngành Công an phục vụ công tác bảo đảm TTATGT. Phối hợp với ngành Giao thông vận tải rà soát, đánh giá hiện trạng các tuyến giao thông để kiến nghị xây dựng phương án tổ chức lại giao thông theo từng tuyến, nhất là các tuyến giao thông phức tạp, kịp thời khắc phục các bất hợp lý về tổ chức giao thông trên các tuyến giao thông phức tạp, giải quyết các “điểm đen”, điểm tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông.

Bộ Giáo dục và Đào tạo: Ban hành văn bản chỉ đạo các cơ sở giáo dục tăng cường triển khai thực hiện công tác giáo dục ATGT cho HSSV trong dịp nghỉ lễ 30/04-01/5 năm 2021, nghỉ hè và kỳ thi Tốt nghiệp trung học phổ thông Quốc gia 2021. Tổ chức đánh giá chất lượng, hiệu quả bộ tài liệu văn hóa giao thông dành cho học sinh tiểu học, trung học cơ sở, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung và biên soạn lại bộ tài liệu văn hóa giao thông cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở phù hợp với Chương trình Giáo dục Phổ thông mới tại các cơ sở giáo dục trên toàn quốc. (3) Phối hợp với Ủy ban ATGT Quốc gia, Công ty Honda Việt Nam tiếp tục triển khai Chương trình trao tặng mũ bảo hiểm cho học sinh lớp một năm học 2021-2022 với chủ đề “Giữ trọn ước mơ”.

Các bộ, ngành, đoàn thể, các cơ quan thành viên của Ủy ban ATGT Quốc gia, các tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan thông tin đại chúng ở Trung ương và địa phương, đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật TTATGT để nâng cao ý thức tự giác của người tham gia giao thông, tập trung tuyên truyền, vận động thực hiện chủ đề “Đã uống rượu, bia không lái xe”; không phóng nhanh, vượt ẩu; không vượt đèn đỏ; đi đúng phần đường, làn đường; đội mũ bảo hiểm khi đi mô tô, xe máy… tham gia giao thông an toàn trong điều kiện thực hiện nghiêm quy định về phòng chống dịch bệnh Covid19. Ưu tiên tuyên truyền các đối tượng có nguy cơ gây tai nạn giao thông cao như lái xe khách, người điều khiển xe mô tô, thanh thiếu niên trên địa bàn nông thôn; phát huy hiệu quả hệ thống đài truyền thanh tại các xã, phường, thị trấn.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các sở, ngành, địa phương: Thực hiện nghiêm Công điện của Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo về bảo đảm TTATGT đợt nghỉ lễ 30/4 -1/5. Các địa phương có TNGT tăng trong quý I có báo cáo chuyên sâu, đánh giá cụ thể nguyên nhân và các giải pháp hiệu quả để khắc phục, kéo giảm TNGT trong quý II và cả năm 2021. Tiếp tục thực hiện chỉ thị số 03 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia và Nghị định số 100 của Chính phủ, trong đó tập trung tăng cường tuần tra, kiểm soát xử lý vi phạm về TTATGT theo chỉ đạo của Bộ Công an, Cục Cảnh sát giao thông; ưu tiên kiểm tra, xử lý người có hành vi vi phạm về nồng độ cồn, ma tuý khi lái xe và vi phạm quy định về đội mũ bảo hiểm đối khi ngồi trên mô tô, xe máy, xe đạp điện, điều khiển phương tiện khi chưa đủ tuổi, không có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe, tập trung vào đối tượng là thanh, thiếu niên; tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và vận động nhân dân thực hiện nghiêm các giải pháp về bảo đảm cho người dân tham giao giao thông an toàn trong điều kiện dịch bệnh Covid 19.  Tăng cường kiểm tra, siết chặt kỷ cương công tác đào tạo sát hạch, cấp giấp phép lái xe; rà soát, xử lý các điểm đen, điểm tiềm ẩn TNGT; bổ sung, hoàn thiện công tác tổ chức giao thông, hệ thống cảnh báo, hướng dẫn lái xe trong điều kiện đường đèo dốc dài, nhiều đường cong trên các tuyến đường bộ trên địa bàn và lối đi tự mở qua đường sắt theo kế hoạch, báo cáo kết quả thực hiện vào kỳ họp trực tuyến ATGT quý II. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong bảo đảm TTATGT, kết nối, khai thác dữ liệu giám sát hành trình từ Tổng cục đường bộ Việt Nam để giám sát và quản lý hoạt động của phương tiện kinh doanh vận tải.

Hà Giang