Hành khách bị ém xen lẫn với hàng hoá trên chuyến xe Hiệp Vy.

* NHỒI NHÉT VÀ TĂNG TỐC

Một ngày cuối tháng 3/2017, 4h00, trong vai hành khách chúng tôi có mặt tại khu vực Bến xe Cà Mau, chưa uống hết ly cà phê  ở một quán nước bên ngoài Bến thì có anh chạy xe honda ôm đến hỏi chúng tôi định đi đâu. Khi biết chúng tôi muốn về xã Đất Mũi, anh xe ôm kêu ngồi chờ và anh ta chạy xe đi.

Một lúc sau, anh ta quay lại có chở theo người đàn ông trung niên, anh này tự giới thiệu là người của xe khách Hiệp Vy và ngã giá “Về Đất Mũi thì 100.000 đồng, đến Năm Căn thì 50.000 đồng và Cái Nước là 40.000 đồng. Có đi thì ông anh cứ ngồi đây, xe sắp ra bến rồi mình lên luôn”. Chúng tôi đồng ý, anh ta quay sang trả cho anh honda ôm 10.000 đồng.

Xe đến, chúng tôi lên xe thì thấy đã có sẳn khoảng 7 hành khách (hầu hết là những người vừa mới đi tuyến xe cố định ở đâu đó về Cà Mau). Người đàn ông trung niên lúc nảy (tạm gọi là phụ xế) tranh thủ “Ở đây xe tui là chạy sớm nhất vì chỉ có xe này được vào bến bắt khách, còn mấy xe khác chỉ rảo bên ngoài thôi”. Khi chạy đến địa phận xã Thạnh Phú (huyện Cái Nước), xe dừng lại, tài xế kêu những người đi huyện Cái Nước chuyển sang một xe khác (đang đậu sẳn). Và “tiền trao cháo múc” giữa hai tài xế diễn ra nhanh chóng. Xe lại đi tiếp.

Lúc này, phụ xế bắt đầu thu tiền (khách trả tiền trực tiếp không có vé). Anh bạn ngồi cạnh thắc mắc “hôm trước đi xe kia về Đất Mũi giá tiền chỉ 90.000 đồng, xe này ông thu tới 100.000 đồng”. Anh phụ xế, phản ứng “Mẹc (Mercesdes Benz) 16 chổ sao so sánh với xe bèo được, mấy thằng đó lúc trước cũng phụ cho tụi tui, bây giờ sắm xe bày đặt phá giá, hôm nào tui “xử” cho nó biết”.

Gần 1 giờ đồng hồ (kể từ lúc xuất bến tại Cà Mau), xe đến thị trấn Năm Căn. Cách Bến xe Năm Căn chừng 10 mét có tốp khoảng 6 người đang chờ sẳn, xe dừng lại, lái xe và phụ xế nhanh chóng xếp hàng hoá, bố trí người lên xe. Lúc này phía trước chúng tôi là hàng hoá che khuất, vài người không có ghế ngồi phải đứng chen nhau. “Trời ơi, ém kiểu này sao chịu nổi tới Đất Mũi”, lái xe an ủi “Ráng đi, đây với thị trấn Rạch Gốc tôi chạy cái vèo là tới, lúc đó có khách xuống rồi, xe trống lắm”.

Đúng vậy, khi đã đủ “sở hụi”, tài xế bắt đầu tăng tốc, trời còn mờ sáng xe đã tới xã Đất Mũi. Chúng tôi thở phào nhẹ nhỏm.

* BẾN CÓC VÀ DỊCH VỤ “CÒ”

Từ hoạt động của xe dù đã “đẻ” ra những bến cóc và ở các bến cóc lại phát sinh ra “cò”. Chuyến xe mà chúng “thực tế”, khi đến cầu Rạch Tàu thì dừng lại ở quán giải khát nằm dưới chân cầu, nhiều người trên xe phản ứng “tôi về chợ, tôi tới trường học... đã thoả thuận rồi mà!”, lái xe trấn an “Xe chỉ ghé bến ở đây thôi, bà con cứ xuống đi, có xe trung chuyển tới nơi đàng hoàng”. Rồi lái xe hướng vô quán kêu to “đưa khách mấy đứa ơi”.

Hai người (một nam, một nữ) từ trong quán bước ra nhanh nhẩu dắt xe và giục khách đi, vì khách đông nên chuyến đầu mỗi xe chở đến 3 người, những người còn lại thì phải chờ. Trên đường chở chúng tôi về chợ Đất Mũi, anh T (người chạy xe ôm) tâm sự: Vợ chồng anh chở một người thì được nhà xe trả 10.000 đồng và cũng sẽ được mức giá tương tự nếu bắt được khách ở chợ đưa về xe. “Xe Hiệp Vy ngày chạy có 2 chuyến, nếu anh lở trễ thì liên hệ tôi tới rước, còn nhiều xe khác hoạt động tuyến này”. T nói rồi móc đưa cho PV danh thiếp của dịch vụ xe khách Phát Huy.

Có thể thấy, khác với xe thả (phải cà rề để đón bắt khách vãng lai) xe dù chủ yếu tận dụng dịch vụ cò gom khách về bến cóc chờ xe tới là đi ngay. Vậy nên, suốt chuyến đi, điện thoại của lái xe liên tục tiếp nhận thông tin khách từ cò và những khách đi đoạn đường gần lần lượt được sang xe, chừa chỗ đón khách về Đất Mũi. Nhớ lúc xe ghé đón khách ở Năm Căn, phụ xế thu tiền 70.000/người từ Năm Căn về Đất Mũi, có người phản ứng vì giá thoả thuận thường là 50.000 đồng, phụ xế tách lưởi “phí phát sinh mà”. Anh bạn ngồi cạnh than “lấy tiền khách trả cho cò chớ đâu”.

Qua tìm hiểu thì hiện tại, không chỉ trên tuyến Cà Mau – Năm Căn – Đất Mũi mà tuyến Đầm Dơi – Thanh Tùng... xe dù cũng đang hoạt động rất phức tạp. Thậm chí, có nơi sử dụng cả xe 7 chỗ ngồi để chở khách dạng người thân gia đình. Và như đã nói, khi lượng khách (phần đông là nhờ dịch vụ cò) đã đáp ứng cho thu nhập của nhà xe/chuyến thì tài xế tăng tốc đến điểm dừng để còn tranh thủ thời gian nghĩ ngơi mà chất lượng phương tiện, chất lượng lái xe thì… rất khó kiểm tra, nguy cơ tai nạn luôn tìm ẩn, tính mạng hành khách bị đe doạ trên suốt hành trình.

Vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, 2 xe ô tô đâm trực diện nhau trên tuyến đường Hồ Chí Minh (đoạn qua ấp Rạch Thọ, xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển) xảy ra vào cuối tháng 2 vửa qua, làm chết 1 người, 9 người bị thương nặng (2 người bị xay xát nhẹ). Nguyên nhân cũng do xe dù chạy tốc độ cao nên không xử lý kịp khi phát hiện chướng ngại vật trên đường./.

CHẤN PHONG